euskara hain da ttipia que no se ve en el mapa

Euskara hain da ttipia, ezen hizkuntzalaritza liburuetan ere ahazten duten. Edo euren tesia indartzeko ahaztura jabetua al da?

Liburu honetan (The Story of English, R. McCrum, R. MacNeil, W. Cran, Faber and Faber, London, 1986), zeina, esan beharra dago, arras interesgarria den, ingelera Europako hizkuntzen artean artikuluetan eta izenetan generoa ezberdintzen ez duen bakarra dela esaten da. Ezjakintasunagatik izan liteke, baina beste atal batean euskal arrantzaleak agertzen direnez, ingeleraren berezitasuna azpimarratzea besterik ez dutela nahi esan liteke, izan ere liburua ingeleraren laudorioa da.

Lehengo edizioa 1986koa bada ere, darabildan honakoa hirugarrena da, 2002koa. 80. hamarkadan hizkuntzalaritza munduan euskara jada aski ezaguna bazen ere, hutsegiteak ulergarriagoak dira, ezjakintasunagatik. Hogei urte geroago baina, nahita egindako utzikeria dirudi. 80. hamarkadan, Francoren diktaduraren ostean, euskararen ikuspen edo publikotasun murritza aitzakitzat onar genezake, 2002an ordea...

Euskara ez da txikia, ez hizkuntzalaritzan bederen. Euskararen berezitasunaz ohartzeko, munduko hizkuntzen edozein mapa hartu eta begiratu besterik ez dago. Egoera anormala da, Europak hizkuntzalaritza aldetik ez ezik kulturaren arlo orokorrean kontinentean den elementu zaharrenetarikoa den euskara eta euskal kultura aitzakotzat ez hartzearena. Europa bera ulertzeko euskara ezinbestekoa ez bada, oso garrantzitsua behinik behin, bada. Agian Britania Handiko eta ingeleraren historia ulertzeko ere, hango biztanlegoaren zati ez txikia Bizkaiko Golkotik heldu zela kontutan hartzen badugu.

Ondoren uzten dizuedan argazkian agertzen den esaldian euskarak, salbuespen moduan sikiera, aipua merezia zukeen. Zeuek erabaki:

eskerrik asko, olentzero

gosea

Hau irakurtzen hasi nintzen...

...baina kostata ulertzen dut. Hala ere, Japonian, literatura, manga kasu honetan, jan daiteke...

Gose ezberdinak dira, baina goseak biak ere. Lehenengo gosea asetzeko beste hau aurkitu dut etxeko sukaldean.

Baietz hau goseaz ari.

SPrako tranbia // Unai Elorriaga

Alzheimerra. Harekin harremana euki ala ez euki, horrek egingo du irakurketa era batean ala bestean gertatzea, eta haren bidez Elorriagak sentitu araziko dizuna era batean edo bestean eragitea. Kasua kasu, zirraragarria, gradu ezberdinetan bada ere. Nire kasuan alzheimerra gertutik (eta era berean urrunetik, baina hori beste kontu bat da) bizitzen ari naiz eta liburu honek bereziki ikutu egin dizkit zenbait hari. Berunezkoa euki beharko luke sentiberatasuna liburu honek hunkitzen ez duen horrek, dena den. Poesiaz betetako paper bilduma, 'SPrako tranbia' erraz irakurtzen da, zailtasunak erraz bihurtzen dituelako, sofrimendua ikasgai ludiko, pertsonen arteko harremanak jostagarri, edertasuna sinplea dela erakusten digulako Unai Elorriagak. Noizean behin begiak liburutik altxatu eta inguruan duzun jendea begiratzera gonbidatzen duen irakurgai hoietakoa da 'Sprako Tranbia', edo begiak altxatu eta irribarre eginarazten dizun hoietakoa, metroan, busean, garbigailuak berea egin dezan itxoiten, ohean etzanda... Azkar irakurtzen da, azkar pentsatzen eta identifikatzen, ez arin. Batzuetan liburua hain da ona, ezen ordu gutxiren buruan irakurria duzun, bestetan, liburua hain da ona, ezen bukatzearen beldur, logelako mahaitxoan paratu eta itxoiten duzun, istorioa amaituko denaren beldur. Bestetan, liburua amaitu eta pozik zaude, bestetan liburua amaitu eta triste zaude, honetan, liburua amaitu eta pozik zaude eta baita triste ere, Lucas hil delako triste, Lucas hil delako pozik, Marcos, Maria, etarekin zer gertatzen den ez dakizulako triste, Marcos, Maria etarekin zer gertatzen den ez dakizulako pozik.